Ramazan-ı Şerif Ayında Fitre

RAMAZAN-I ŞERİF AYINDA  FİTRE (sadaka)

Ramazan ayında sadaka fitre (sadaka) vermek

Ebu Hureyre ( Radıyallahu Anh)'dan  rivayet edilen bir hadisi şerifte Rasulüllah ( Sallallahu Aleyhi ve Sellem)  şöyle buyurmuştur:

“Her kim ramazanı oruçlu geçirir, gusül alarak namazgaha erkenden gider ve onu sadaka (fitre) ile sonra erdirirse, (bayram namazından) bağışlanmış olarak döner.”

                Fıtır sadakası, ramazan ayının sonuna yetişen ve temel ihtiyaçlarından başka en az nisap miktarı bir mala sahip bulunan her hür Müslüman için verilmesi vacip olan bir sadakadır.         

Fıtır sadakası  nisap miktarı mala sahip olan her hür Müslüman için vaciptir.

Fıtır sadakası nisap miktarı ne kadardır.?  

Nisap miktarı: yirmi miskal (81 grm) altın veya bunların kıymetlerine denk olan bir maldır. Bu mal, temel ihtiyaçlardan, yani sahibinin borcundan ikametgahından, evinin lüzumlu eşyasından binip kuşanacağı  at (araba) ile silahından ve kendisi ile aile fertlerinin bir aylık veya diğer bir görüşe göre bir senelik nafakalarından fazla bulunmalıdır.

İşte bu miktar bir mala sahip olan bir Müslüman için zekat almak veya vacip sadakaları almak haramdır. Kurban kesmek vaciptir.

Ramazan ayında hastalık, yolculuk ve takatsiz düşüren yaşlılık gibi meşru bir özür sebebi ile oruç tutmakla mükellef olamayan bir Müslüman hakkında da fıtır sadakası vaciptir.

Aile içinde fıtır sadakasını  ve zekatını verme  mevzusu

                Bir kimse kendi hanımının ve büyük, akıllı olan evladının fıtır sadakasını vermekle mükellef olmaz. Çünkü bunlardn her biri kendi nefsinde tam bir velayete sahip malında müstekıllerin  tasarruf hakkına sahiptir.

                Bir kimse kendi ailesi içerisinde bulunsalar bile babasının, anasının fıtır sadakasını vermekle mükellef değildir. Ancak babası fakir  olduğu halde deli olursa, o halde mükellef olur.

                Bu bakımdan her biri nisaba sahip ise zekatını kendi malından vereceği gibi, fıtır sadakasını da kendi malından vermesi lazım gelir.

                Birde sadakalarda bir ibadet mahiyeti vardır. Koca ise, hanımına ait bir ibadet vazifesini yüklenmek için evlenmemiştir.

                Ama bir kimse kendi malından hanımının ve büyük evladının fitrelerini izinleriyle verecek olsa yeterli olur.

Fıtır sadakası dört cins şeyden muayyen miktarda verilir.

                Şöyleki : buğdaydan yarım sa’ı Iraki yani beş yüz yirmi dirhem verilir. Buğday unu ile kavudu da buğday hükmündedir. Arpadan kuru üzümden veya kuru hurmadan da bir sa’ı (kile) yani bin kırk dirhem verilir.

                Bunların yerine kıymetlerinin verilmesi daha faziletlidir. Fıtır sadakası için buğday arpa üzüm ile hurma sabit ölçüdür.

                Çünkü bunlardan maksat fakirin bir günlük ihtiyacını olsun gidermektir. Ki o da bunlar ile mümkün olabilir.

                Halbuki muayyen bir para ölçü olarak göserilmiş olsa idi, bu maksat temin edilmiş olamazdı. Zira erzakın fiyatları zaman zaman değişmekte olduğundan o muayyen para, bazı seneler bu maksadı temin edebilirdi, bazı senelerde edemezdi.

Fıtır sadakası ve zekat verirken niyet etmek

                Fıtır sadakası ve zekat gibi niyele birlikte fakirlere mülk yapmak suretiyle verilir serbest bırakılamaz.

Fıtır sadakası neden gayri Müslimlere verilmez?

                Bu niyet, verilecek malı ayırmak zamanında yapılabileceği gibi, verileceği zaman da yapılabilir, fakat fakire verilirken bunun bir fitre olduğunu söylemek lazım değildir.

                Fıtır sadakası fakir olan gayrimüslim vatandaşlara da verilemez. Çünkü bunun verilmesindeki maksat bayram gününde fakir Müslümanların ihtiyaçlarını gidererek onların da bayrama kalpleri rahat bir halde iştirak etmelerini ve dilenmekten kurtularak ibadet ile uğraşabilmelerini temin gibi şeylerden ibarettir.

                Bir kimse fitresini bir fakire vereceği gibi birkaç fakire de verebilir. Ayrıca  beraber fitrelerin ayrı ayrı verilmesi daha uygundur.

Yakınındaki fakirlere fitre verilmelidir.

                Fıtır sadakası, mükellefin bulunduğu yerdeki fakirlere verilmelidir. Başka yerlere gönderilmesi mekruhtur.